Bluetooth-сәулеленуі – бұл пайда болған кезінен бастап адамдардың санасын алаңдататын нәрсе, бірақ бұл сіздің сымсыз құлаққаптарыңыздан бас тартуыңыз керек дегенді білдірмейді.
Бүгінде интернет соңғы технологиялық жаңалықтардың денсаулыққа қауіпті болуы мүмкін екендігі туралы алаңдаушылыққа толы, ал жаңалықтар тақырыптары Apple-дің сәнді AirPods және басқа да сымсыз құлаққаптарының қатерлі ісік көзі болуы мүмкін екенін ескертеді. Иә, «кішкентай ақ құрылғылар миыңызға радиация жібереді» деген мақалалар біздің назарымызды аударды. Бірақ дүрбелеңге түспес бұрын, барлық фактілерді қарастырайық.
Сіз оқып отырған тақырыптар Medium-да жарияланған мақалаға байланысты, онда «AirPods және басқа Bluetooth-құлаққаптар қауіпсіз бе?» деген сұрақ қойылады. Мақалада Колорадо университетінің биохимия профессоры Джерри Филлипс AirPods-тың әсеріне алаңдайтынын айтады, себебі «құлаққаптарды есту жолына орналастыру миды жоғары деңгейдегі сәулеленуге ұшыратады».
Мақалада Филлипс бұл алаңдаушылықта жалғыз емес екендігі де айтылған. Bluetooth құрылғыларына қатысты алаңдаушылық білдірген петицияны БҰҰ мен ДДСҰ-ға 40-тан астам елден 250 ғалым қолдаған.
Алайда жаңалықтарда ескерілмейтін бір жайт бар: бұл петицияда AirPods немесе басқа сымсыз құлаққаптар туралы ештеңе айтылмаған. Керісінше, бұл хатта Bluetooth қолданатын барлық құрылғыларға қатысты электромагниттік өрістің ықтимал денсаулыққа қауіптері туралы «елеулі алаңдаушылық» білдірілген.
Бұл петиция да жаңалық емес. Ол алғаш рет 2015 жылы жарияланып, соңғы рет өткен жылдың 1 қаңтарында жаңартылған. Онда мысал ретінде «ұялы және сымсыз телефондар мен олардың базалық станциялары, Wi-Fi, хабар тарату антенналары, ақылды есептеуіштер мен радионяньдар» келтірілген.
Пенсильвания университетінің биоинженерия профессоры, электромагниттік өрістердің қауіпсіздігін зерттейтін Кен Фостер наушниктерге қатысты алаңдаушылыққа сенбейтінін айтады. «Мұнда қандай жаңалық бар? Біреу бұл петицияны жаңғыртып, БАҚ-ты дүрліктіруге тырысып жатыр», - дейді ол Health журналына.
Иә, сымсыз Bluetooth-құлаққаптары радиотолқындар шығарады. Сонымен қатар, өткен жылы Apple өзінің танымал AirPods-ының шамамен 28 миллион жұбын сатқан және бұл сәулеленудің ұзақ мерзімді қауіпсіздігі туралы көптеген зерттеулер жүргізілмеген.
Бірақ бұл зерттеулер мүлдем болмаған дегенді білдірмейді: АҚШ үкіметі тұтынушылық құрылғылардан шығуы мүмкін сәулеленудің қауіпсіздік стандарттарын белгілейді, ал Bluetooth құрылғылары бұл деңгейден әлдеқайда төмен, тіпті оларды теріге тікелей тигізген жағдайда да. Сонымен қатар, Фостер AirPods антеннасы – радиотолқындарды қабылдап, тарататын бөлік – құлақтың ішінде емес, оның сыртында, төменге қарай орналасқанын атап өтеді.
Bluetooth құрылғылары ұялы телефондарға қарағанда әлдеқайда аз радиация шығарады – бар болғаны шамамен оннан бір бөлігі немесе одан да аз, дейді Фостер. «Егер сіз күнделікті мобильді телефонды қолдансаңыз, бұл құлаққаптардың қауіптілігі туралы алаңдау ақылға қонымсыз», - дейді ол. Әрине, егер сіз оларды күніне бірнеше сағат бойы музыка немесе подкаст тыңдау үшін қолдансаңыз, бұл басқаша. Бірақ егер сіз оларды негізінен телефонмен сөйлесу үшін қолдансаңыз, телефонды құлаққа қоюға қарағанда радиация әлдеқайда аз болады.
«Мен бұл құрылғыларда ешқандай проблема жоқ деп айта алмаймын, өйткені адамдар олардың 100% қауіпсіздігін дәлелдейтін ешқандай дәлел жоқ деп уәж айтуы мүмкін», - дейді Фостер. «Мен адамдарға неге алаңдау керектігін айта алмаймын, бірақ жеке өзім үшін бұл мәселе емес».
Ол, егер адамдар аса сақ болғысы келсе, сымсыз құлаққаптарды пайдалануды тоқтатуға болатынын айтады. «Бірақ олар сондай-ақ өздерінің ұялы телефондарынан және басқа Bluetooth құрылғыларынан да осындай әсер алатынын білуі керек», - дейді Фостер.
Өткен жылы Калифорния штаты ұялы телефон сәулеленуінің әсерін азайтқысы келетін адамдарға арналған нұсқаулық шығарды. Бұл құжатта ұялы телефондарды пайдаланудың ұзақ мерзімді денсаулыққа әсері туралы нақты дәлелдер болмаса да, «зертханалық сынақтар мен кейбір зерттеулер ұзақ уақыт бойы жиі қолдану қатерлі ісік пен басқа да денсаулық мәселелерімен байланысты болуы мүмкін екенін» көрсеткені айтылған.
Бұл нұсқаулық телефондарды пайдаланбаған кезде денеден алыс ұстауды, ұйықтағанда оларды төсектен алысырақ қоюды және телефонмен сөйлескен кезде гарнитураны немесе құлаққаптарды пайдалануды ұсынады. Сондай-ақ, онда Bluetooth құрылғыларының радиотолқындарды шығаратыны (ұялы телефондарға қарағанда төмен деңгейде) және оларды пайдаланбаған кезде бастан және құлақтан алыс ұстау керектігі көрсетілген.
Medium журналындағы мақалада радиацияның әсерін азайтқысы келетіндер үшін ақылға қонымды ұсыныс бар: сымсыз құлаққаптардың орнына сымды құлаққаптарды пайдалану, дейді Калифорния университетінің Отбасы және қоғамдық денсаулық орталығының директоры, доктор Джоэл Московиц. (Иә, ескі үлгідегі құлаққаптарды жаңа телефоныңызбен пайдалану үшін адаптер қажет болуы мүмкін. Бірақ, екінші жағынан, оларды қуаттау қажет емес!)
Қандай құлаққап түрін таңдасаңыз да, Фостер денсаулыққа тікелей қауіп төндіретін басқа факторларды ұмытпау керектігін айтады. «Егер сіз құлаққап киіп, жолда келе жатып көлік астына түссеңіз, бұл 20 жылдан кейінгі гипотетикалық ісіктен әлдеқайда қауіпті», - дейді ол. «Егер менің кеңесім керек болса, Bluetooth-тен гөрі, осы қауіптен сақтаныңыз».
Біздің дүкенімізден өзіңізге ең қолайлы құлаққапты таңдай аласыз. Біздің ассортиментте сымсыз Bluetooth құлаққаптары да, сымды құлаққаптар да бар.
